Θεατρική παράσταση – παρωδία «Μπίλιω εν Άρτη»
της μαθήτριας Γοργολίτσα Ειρήνης
Στην αίθουσα θεατρικής παιδείας του σχολείου, μαθητές και καθηγήτρια αίρουν τις διαφορετικότητές τους μέσα από την αγωγή του θεατρικού παιγνιδιού, στο παιγνίδι των μεταμορφώσεων που εξαντλείται στα όρια της διδακτικής ώρας, Αθέατα όμως και εκτός αιθούσης τα παιδιά μαθαίνουν να παρατηρούν και να εξερευνούν τις πραγματικότητες που τους περιβάλλουν και να προσδιορίζουν το σημείο τους ανάμεσά τους. Αυτά τα λίγα για τους στόχους και τις μεθόδους του μαθήματος.
Φέτος είχαμε τη μοναδική εμπειρία να δούμε τους καρπούς αυτούς στην καλύτερή τους ωρίμανση…μέσα απ’ την ομαδική εργασία του γ1 τμήματος Μουσικού Γυμνασίου και την επί σκηνής απόδειξη στις 9 Απριλίου στο ΔΗΠΕΘΕ ΑΓΡΙΝΙΟΥ και στα πλαίσια του 2ου Μαθητικού Φεστιβάλ Θεάτρου που οργάνωσε το Πνευματικό Κέντρο Αγρινίου και η Β/θμια Εκπ/ση Νομού Αιτωλ/νίας.
Συγκεκριμένα ένα τμήμα τάξης εργάστηκε πάνω στο θέμα «Διαχείρηση δυναμικού τάξης με στόχο μια θεατρική παράσταση». Η βασική σκέψη ήταν να πλάσουμε ένα θεατρικό έργο απ’ την αρχή, δραματοποιώντας ένα κείμενο και ανεβάζοντας το μέσα από τα απαραίτητα στάδια προετοιμασίας σε θεατρική παράσταση. Το τμήμα εργάστηκε σ’ ένα θέμα που απαιτούσε αυστηρά την καθολική συνεργασία και τη διαχείριση όλου του δυναμικού της τάξης με αφορμή το θέατρο.
Το πρόγραμμα απαιτούσε το χωρισμό σε μικρότερες ομάδες που η καθεμία ανέλαβε διαδοχικά τη συγγραφή, τη σκηνοθεσία, το σχεδιασμό του σκηνικού την επιμέλεια των κοστουμιών, τη μουσική φροντίδα και γενικά ό,τι χρειάζεται για να ανεβεί μια θεατρική παράσταση. Με αυτό τον τρόπο οι μαθητές κατανόησαν στην πράξη την βαθύτερη έννοια του θεάτρου και του θεατρικού γεγονότος αφού οι ίδιοι παρήγαγαν «εκ των έσω» όλα τα στοιχεία που ολοκληρώνουν μια θεατρική παράσταση.
Παράλληλα όμως κι εδώ ήταν το στοίχημα για το κάθε τμήμα, δοκίμασαν τις ικανότητές τους σαν διαχειριστές δυναμικού της ομάδας με ό, τι συνεπάγεται αυτό αν σκεφτούμε ότι μιλάμε για παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα κόσμο που κυριαρχεί η ατομικότητα, η απομόνωση και ο εγωισμός.
Το κείμενο που γράφτηκε από τη μαθήτρια Ειρήνη Γοργολίτσα είχε τίτλο «Μπίλιω εν Αρτη» και έρχονταν σαν συνέχεια των δυο προηγούμενων παραστάσεων του Μουσικού Σχολείου: «Του γιοφυριού της Άρτας» και «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», και όπως συνέβαινε στους αρχαίους θεατρικούς αγώνες μετά από την παράσταση δύο δραμάτων όφειλε να είναι σατιρικό δράμα ή κωμωδία. Εμείς διαλέξαμε τον χαρακτηρισμό «παρωδία» όπου παρωδία σημαίνει αναστροφή πασίγνωστου μύθου σε σατιρική και κωμική χρήση. Η παρωδία -σύμφωνα με τον μελετητή του θεάτρου Βάλτερ Πούχνερ - από τη γέννησή της αποβλέπει στην «ενόχληση» του κοινού που συνήθως είναι συντηρητικό, διότι εμπερικλείει στη δομή της τολμηρή γλώσσα και αιχμές στην επικαιρότητα.
Το δικό μας κείμενο είχε όλα αυτά τα στοιχεία και είναι θαυμάσιο που αυτός ο χείμαρρος έμπνευσης και ευρημάτων προήλθε από μια 15χρονη μαθήτρια. Το θέμα του ήταν η θυσία της γυναίκας του πρωτομάστορα προκειμένου να στηθεί το γεφύρι της Άρτας όπως θέλει η Δημοτική μας παραλογή, διανθισμένο όμως με παρωδιακούς διαλόγους εμπνευσμένους από την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη.
Ένα κείμενο ανατρεπτικό σε πολλά επίπεδα.
Πρώτα στο ζήτημα της πλοκής, αφού εδώ η υπόθεση εκτυλίσσεται στην σημερινή εποχή. Ο πρωτομάστορας ένας σύγχρονος εργολάβος της μίζας λαϊκός και διεφθαρμένος, που λατρεύει τα reality tv, ζυμωμένος με την υποκουλτούρα του σκυλάδικου, έτοιμος να πουλήσει τα πάντα με αντίτιμο ένα αξίωμα στις «Βρυξέλλες μια καρικατούρα του νεοέλληνα που έσβησε την παράδοση και τις αρχές του για να παραδοθεί στην άλωση της εθνικής του ταυτότητας.
Η Μπίλιω, γυναίκα του πρωτομάστορα, η σύγχρονη αμνήμονη Ελλάς εντελώς απροβλημάτιστη, θυμίζει τις υπηρέτριες του κωμειδυλλίου, μεγαλοφαντασμένη που ξημεροβραδιάζεται στα ινστιτούτα καλλονής ή στο danche academy της πλατείας του χωριού για να μάθει ευρωπαϊκούς χορούς. Μόνη φιλοδοξία ο γάμος της με τον πρωτομάστορα που όταν επιτυγχάνεται βουλιάζει σε μια γλυκερή καθημερινότητα.
Το σύνολο των προσώπων που περιστοιχίζουν το κεντρικό δίδυμο είναι κι αυτοί άνευροι και απρόσωποι. Τα «απόντα» πρόσωπα της σκηνής ευτραφείς υπουργοί που το έχουν «ρίξει στη μάσα», μόδιστροι, παρουσιαστές ειδήσεων κλπ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει ο τρόπος που σχηματίζονται τα υπερφυσικά στοιχεία του μύθου. Κατ’ αρχή, όπως ο Αριστοφάνης έκανε και ο σύγχρονός μας Μποστ επίσης, εκμεταλλεύεται τις λέξεις που προσφέρουν κωμικά υπονοούμενα πχ το πουλί του μύθου που δε μιλάει την ανθρώπινη λαλιά είναι ένας πολυλογάς δύστροπος Κινέζος βοηθός του σύγχρονου Τειρεσία που δεν είναι άλλος από έναν ήρωα της ταινίας « Οι πειρατές της Καραϊβικής». (ένας απεσταλμένος των νεκρών… έπρεπε να φτάσει στο σήμερα με το καράβι του Αδη!). Ο πρωτομάστορας τον συναντά σε μια ρεματιά που από το κείμενο και τη σκηνοθεσία προκύπτει ότι είναι η είσοδος του Κάτω κόσμου. Νωρίτερα είχε αναζητήσει το χρησμό από το Μαντείο των Δελφών… αλλά άκουσον! Η Πυθία έχει τα νεύρα της γιατί δεν «πιάνει τα σήματα της προφητείας» επειδή δεν έχει ΝΟΒΑ!
Κι έτσι από παρεξήγηση… η Μπίλιω καταδικάζεται να θυσιαστεί… Στην τελική σκηνή η Μπίλιω φοράει τον αρχαιοελληνικό της μανδύα και παραδίνει το πνεύμα της ενώ γύρω της εκτελείται μια χορογραφία πένθιμη με το μουσικό κομμάτι rekviem for a dream.
Κείμενο λέξεων αλλά και εικόνων,,, όπως η μόνιμη επιγραφή στο πλάι της σκηνής «ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΕΡΓΑ» να παραπέμπει μόνιμα στην Ελλάδα που συνεχώς βρίσκεται υπό κατασκευή και ανοικοδόμηση… χωρίς ποτέ να ολοκληρώνεται αυτό.
Στην ευρηματικότητα της μικρής συγγραφέως οφείλεται και η αυτοαναφορικότητα κειμένου και χαρακτήρων που συχνά μπαινοβγαίνουν από το ρόλο τους, έτσι για να μην ξεχνάει ο θεατής ότι αυτό είναι το δικό τους παιγνίδι… ένα παιγνίδι ρόλων και καταστάσεων που μας φέρνει στην πρώτη μας αθωότητα.
Δεν υπήρξε κανένας από τους θεατές να μην συνδέσει αυτό που έβλεπε με την σύγχρονη Ελλάδα, δεν υπήρξε ούτε ένα αστείο ή υπονοούμενο που να μην το διασκέδασαν.
Κι όλο αυτό ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος έργο δικό τους! Μπράβο!
Και να οι συντελεστές της παράστασης!
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Μπίλιω εν Άρτη της μαθήτριας Γοργολίτσα Ειρήνη
Ομάδα σκηνοθεσίας: Κατσαρός Δημήτρης - Ζωγράφου Αθανασία - Ζαπαντιώτη Αθανασία
Σκηνογραφία: Κωνσταντίνος Γοργολίτσας
Κοστούμια: Καλλιακμάνη Φωτεινή - Καρανταλή Ξανθή
Χορογραφίες: Καραγιώργου ΄Ηρα - Ζαπαντιώτη Αθανασία
Μουσική επιμέλεια: Καρόκης Αποστόλης - Καραγκούνης Βασίλης
Παίζουν οι μαθητές:
1 Γοργολίτσα Ειρήνη ΜΠΙΛΙΩ
2 Θεοφάνης Μίλτος ΛΙΑΚΟΣ
3 Καραγιώργου Ήρα ΓΑΡΟΥΦΑΛΛΙΑ
4 Θεοδώρου Λαμπρινή ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ
5 Κωνσταντίνοε Γοργολίτσας ΠΕΙΡΑΤΗΣ
6 Γουρνάκη Μαρία ΠΥΘΙΑ
7 Καραμπέκιος Άγγελος ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ
8 Ιωάννου Αλέξανδρος PIZZA BOY ORIGINAL\ ΒΟΗΘΟΣ ΠΕΙΡΑΤΗ
9 Αργύρη Αγγελική ΧΡΥΣΟΘΕΜΙΣ
10 Βασιλείου Μαριάνθη ΕΥΑΝΘΙΑ
11 Κασβίκης Περικλής ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ
12 Καρανταλή Ξανθή ΠΟΥΛΙ
13 Γκρέκα Γεωργία ΕΚΦΩΝΗΤΡΙΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Χορεύουν οι μαθήτριες:
Ακρίδα Νικολέτα
Αργύρη Αγγελική
Βασιλείου Μαριάνθη
Γοργολίτσα Ειρήνη
Θεοδώρου Λαμπρινή
Καραγιώργου Ήρα
GUEST: Βασίλης Κολοβός
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Σπυρέλη Βάια
