«Η ΜΑΝΑ, όπως την τραγούδησε ο λαός…»
Κυρίες και κύριοι, σας καλωσορίζω στην τελετή λήξης του Πειραματικού Μουσικού Σχολείου Αγρινίου. Έχει γίνει πλέον θεσμός και κάθε χρόνο αυτή την εποχή η μαθητική κοινότητα αλλά και οι κάτοικοι της πόλης μας περιμένουμε αυτό το πανηγύρι.
Θ’ αρχίσω μ’ ένα μικρό απολογισμό της πλούσιας και δημιουργικής χρονιάς του σχολείου μας. Είναι η δεύτερη χρονιά που το σχολείο μας λειτουργεί ως Πειραματικό και έχει πλούσιο βιογραφικό. Σεμινάρια, Ημερίδες, Υποδειγματικές διδασκαλίες, Διαθεματικές εργασίες, Προγράμματα Ευρωπαϊκά, Πολιτιστικά, Περιβαλλοντικά, Αγωγής Σταδιοδρομίας με άριστη υλοποίηση, Μουσικά σεμινάρια από καθηγητές του σχολείου, Τρία σεμινάρια πνευστών και κρουστών με σολίστ της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, η παράσταση της αρχαίας τραγωδίας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» που πήρε το 1ο Βραβείο στο Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου. Μουσικές εκδηλώσεις και συναυλίες εντός και εκτός του σχολείου, εκπαιδευτικές εκδρομές στην Αίγυπτο με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα και στη Ραβέννα - Βενετία με τη Γ΄ Λυκείου, συμμετοχές σε διαγωνισμούς. Ατομικές και ομαδικές βραβεύσεις, το 1ο Πανελλήνιο βραβείο τραγουδιού Γαλλοφωνίας 2010, το 1ο Βραβείο εικονογραφημένου παραμυθιού πήραν η μαθήτρια Μακρή Μαριάννα της Β΄ Γυμνασίου και ο Γοργολίτσας Κων/νος της Α΄ Λυκείου. Το σχολείο για 8η χρονιά συνεχίζει να εκδίδει το περιοδικό «Ηχοχρώματα».
Αμέσως τώρα θα ακούσουμε το αποχαιρετιστήριο πρόγραμμα που ετοίμασαν οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Θα ακολουθήσει το Αφιέρωμα στη ΜΑΝΑ, τραγούδια για τη μάνα, τη θυσία της, την προσφορά της, που είναι μέρος του Πολιτιστικού Προγράμματος «Η μάνα, όπως την τραγούδησε ο λαός». Καλή ακρόαση και ψυχαγωγία.
- Και σε τι χρησιμεύει; - Για να δείχνει χαρά, λύπη, απογοήτευση, πόνο, θυμό, ενθουσιασμό.
- Κύριε, είστε μεγαλοφυΐα! αναφώνησε ο άγγελος. Ακριβώς αυτό ήταν που έλειπε, για να συμπληρωθεί το πρότυπο. Ο Θεός πρόσθεσε με ύφος μελαγχολικό: - Δεν το έβαλα εγώ. Όταν συναρμολόγησα όλα τα μέρη, το δάκρυ εμφανίστηκε από μόνο του. Ο άγγελος συγχάρηκε πάλι τον Παντοδύναμο κι έτσι δημιουργήθηκαν οι μητέρες.
Είμαι εδώ σήμερα, έχοντας αναλάβει έναν από τους δυσκολότερους ρόλους της καριέρας μου ,να σας μιλήσω για τη Μάνα, για την καταλυτική δύναμη που κρύβει η χωρίς όρια και όρους αγάπη της, αυτή η αγάπη η φωλιασμένη στην τρυφερή καρδιά της, την καρδιά που χωράει όλη την ανθρωπότητα και για την αστείρευτη προσφορά της. Και πρέπει να ομολογήσω ότι αισθάνομαι μεγάλη αμηχανία γιατί βρίσκομαι μπροστά σε τόσες πολλές άξιες μάνες, μανούλες φορτωμένες με του κόσμου τις εμπειρίες, γυναίκες που σίγουρα πόνεσαν, έκλαψαν, γέλασαν για τα παιδιά τους, γυναίκες που ξέρουν τι σημαίνει στοργή, θυσία, προσφορά, ανιδιοτέλεια, υπομονή, αξιοπρέπεια, περηφάνια, και αγάπη.
Γι αυτό και προτίμησα να ξεκινήσω με μια τόσο δυνατή εξήγηση της φύσης και του άφθαρτου υλικού απ’ το οποίο έχει πλαστεί η μάνα ,όπως την παρουσιάζει ο συγγραφέας Πάολο Κοέλιο
Σ΄ ένα κόσμο όπου όλα αλλάζουν με ιλιγγιώδη ρυθμό κι όπου το ουσιαστικό δίνει συχνά τη θέση του στο εφήμερο και επιφανειακό, η αγάπη της μητέρας προβάλλει ως μοναδική διαχρονική αξία που αδιαφορεί και υπερβαίνει τις αλλαγές των κοινωνιών, τις αλλαγές των ίδιων των ανθρώπων και αναδεικνύεται σε αιώνιο σύμβολο ζωής.
Απ’ αυτή την αγάπη πηγάζει και η ακατάλυτη δύναμή της , μια δύναμη που ανατρέπει το προσδοκώμενο, που υπερβαίνει συχνά τα κοινά ανθρώπινα όρια που πολεμά τη μοίρα, που αντιστρέφει τους φυσικούς νόμους
Αυτή τη μητέρα – σύμβολο, αυτή τη μητέρα του κόσμου, τη μητέρα του χθες, του σήμερα και του αύριο, την καθημερινή μητέρα, τη δικιά μας μάνα, θα τραγουδήσουν οι χορωδίες και τα μουσικά σύνολα του σχολείου μας
Θυμόμαστε και τιμάμε τη μάνα της θρησκείας (και τη μάνα Παναγιά, αλλά και τη μάνα του ληστή), τη μάνα της ιστορίας ( την ηρωίδα Σπαρτιάτισσα, την Μικρασιάτισσα, αυτή της Πίνδου, την άλλη της Κατοχής και κείνη του Εμφυλίου, αλλά και τη χαροκαμένη Κύπρια ) και πάνω απ’ όλα τη μάνα της καθημερινότητας, δηλαδή τη μάνα της πόλης και της υπαίθρου, την εργαζόμενη ή όχι , την αγρότισσα, τη διανοούμενη, την επιχειρηματία, τις μανάδες των μαθητών, τις μανάδες των ναρκομανών, τις πολύτεκνες μάνες, τις ανάδοχες μάνες ,τις άγαμες μητέρες, τις μάνες των παιδιών που υποσιτίζονται ή που πεθαίνουν από την έλλειψη ενός εμβολίου, τις μάνες μας που γέρασαν αλλά και αυτές που …έφυγαν. Τιμάμε γενικά τη Μάνα – Κουράγιο.
Κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις χωριστά και όλες μαζί στο διάβα του χρόνου έχουν να μας αποκαλύψουν τον άρρηκτο δεσμό με τα παιδιά τους. Πρόκειται για ένα δεσμό παράξενο αν παρακολουθήσει κανείς τις διάφορες φάσεις του.
Για το μικρό παιδί η μάνα είναι το κέντρο του κόσμου και η προσφορά της δεδομένη.
Για τον έφηβο η λατρεμένη αυτή φιγούρα γίνεται ο αντίπαλός του, ο δέσμιός του και αγωνίζεται να απορρίψει την αυθεντία της. Πάντως σ’ αυτή δοκιμάζει τις νέες ιδέες του και τους διάφορους τρόπους συμπεριφοράς.
Κι όταν έρχεται η ώρα να φύγει μακριά, να σπουδάσει, να κάνει δική του οικογένεια να πετύχει ή να αποτύχει κοινωνικά, οικονομικά επαγγελματικά ή προσωπικά η μάνα είναι το σταθερό στήριγμα, η αέναη πηγή αγάπης.
Το παιδί έχει ανάγκη από τη μάνα –πρότυπο. Την τοποθετεί σ’ ένα υψηλό βάθρο. Έχει ανάγκη να την θαυμάζει, να την καμαρώνει.
Την θέλει να συγκεντρώνει όλου του κόσμου τις αρετές, ευγένεια, καλοσύνη, ήθος, νοικοκυροσύνη. Αλλά προπαντός τη θέλει ήρεμη και καλοσυνάτη, γελαστή και αισιόδοξη, δυνατή και αποφασιστική. Μη φανταστείτε όμως ότι τα παιδιά αποζητούν την τελειότητα, την απόλυτη τάξη, την απόλυτη καθαριότητα, την απόλυτη υπομονή και ανοχή. Τα παιδιά, σαν τα σπουργιτάκια, ζητούν μια ήρεμη φωλίτσα για να μεγαλώσουν. Έχουν ανάγκη από πρότυπα που θα τα φυλάξουν καλά μέσα στην ψυχή και στο μυαλό τους και αυτά τα πρότυπα θα επηρεάσουν την πορεία της ζωής τους και τις επιλογές τους.
Μάνες παρούσες και απούσες μάνες του κόσμου εμείς που η καρδιά μας χτυπά δυνατά από λαχτάρα για το παρόν και το μέλλον των παιδιών μας, για το παρόν και το μέλλον όλης της ανθρωπότητας να ξέρετε πως αυτοί οι κτύποι είναι που κρατούν την ανθρωπότητα ζωντανή, σε εγρήγορση και της επιτρέπουν να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Να ξέρετε ότι κρατάμε το μέλλον στα χέρια μας κι έχουμε την ελπίδα στην καρδιά μας γιατί είμαστε η μόνη Αλήθεια
Μόνο οι λαοί με ικανές μάνες ευδοκιμούν.» είπε ο Γκαίτε. «Όταν σ’ ένα λαό καταπέσει η μητρότητα, σε τίποτε δεν ωφελεί όλη η άλλη παιδεία. Η κατάπτωση της μάνας είναι η δύση και η παρακμή ενός λαού». Και μεις δεν θα το επιτρέψουμε, γιατί είμαστε η ΑΛΗΘΕΙΑ
Μάνα, μητέρα, μανούλα, μαμά
Όπως και να σε πω, είσαι εσύ.
Εσύ, που μου μετάγγισες τη ζωή,
Εσύ που μου ζωγράφισες τη ζωή.
Και σ’ ευχαριστώ για κάθε της χρώμα:
Για το πράσινο της ελπίδας και το γαλανό της γαλήνης,
Για το πορφυρό της αγάπης και το κόκκινο της ζεστασιάς,
Για το ροζ των ονείρων και το μοβ της γνώσης,
Για το γκρίζο της θλίψης και για το λευκό της χαράς!»
Θ’ αρχίσω μ’ ένα μικρό απολογισμό της πλούσιας και δημιουργικής χρονιάς του σχολείου μας. Είναι η δεύτερη χρονιά που το σχολείο μας λειτουργεί ως Πειραματικό και έχει πλούσιο βιογραφικό. Σεμινάρια, Ημερίδες, Υποδειγματικές διδασκαλίες, Διαθεματικές εργασίες, Προγράμματα Ευρωπαϊκά, Πολιτιστικά, Περιβαλλοντικά, Αγωγής Σταδιοδρομίας με άριστη υλοποίηση, Μουσικά σεμινάρια από καθηγητές του σχολείου, Τρία σεμινάρια πνευστών και κρουστών με σολίστ της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, η παράσταση της αρχαίας τραγωδίας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» που πήρε το 1ο Βραβείο στο Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου. Μουσικές εκδηλώσεις και συναυλίες εντός και εκτός του σχολείου, εκπαιδευτικές εκδρομές στην Αίγυπτο με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα και στη Ραβέννα - Βενετία με τη Γ΄ Λυκείου, συμμετοχές σε διαγωνισμούς. Ατομικές και ομαδικές βραβεύσεις, το 1ο Πανελλήνιο βραβείο τραγουδιού Γαλλοφωνίας 2010, το 1ο Βραβείο εικονογραφημένου παραμυθιού πήραν η μαθήτρια Μακρή Μαριάννα της Β΄ Γυμνασίου και ο Γοργολίτσας Κων/νος της Α΄ Λυκείου. Το σχολείο για 8η χρονιά συνεχίζει να εκδίδει το περιοδικό «Ηχοχρώματα».
Αμέσως τώρα θα ακούσουμε το αποχαιρετιστήριο πρόγραμμα που ετοίμασαν οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Θα ακολουθήσει το Αφιέρωμα στη ΜΑΝΑ, τραγούδια για τη μάνα, τη θυσία της, την προσφορά της, που είναι μέρος του Πολιτιστικού Προγράμματος «Η μάνα, όπως την τραγούδησε ο λαός». Καλή ακρόαση και ψυχαγωγία.
Στη ΜΑΝΑ …Αλήθεια
Πλάκα Βασιλική, Φιλόλογος
Ο Θεός κάλεσε τον πιο αγαπημένο Του άγγελο και του παρουσίασε ένα πρότυπο μητέρας. Στον άγγελο δεν άρεσε αυτό που είδε. - Εργαστήκατε πολύ, Κύριε, δεν ξέρετε πλέον τι κάνετε, είπε ο άγγελος. Κοιτάξτε! Φιλί ειδικό, που θεραπεύει όλες τις αρρώστιες, έξι ζευγάρια χέρια για να μαγειρεύει, να πλένει, να σιδερώνει, να φροντίζει, να ελέγχει, να καθαρίζει. Δε θα δουλέψει! - Το πρόβλημα δεν είναι τα χέρια, αντέτεινε ο Θεός. Είναι τα τρία ζευγάρια μάτια που χρειάστηκε να βάλω: ένα, για να βλέπει το παιδί της πίσω από κλειστές πόρτες και να το προστατεύει από ανοιχτά παράθυρα, ένα άλλο, για να το κοιτάζει με αυστηρότητα, όταν πρέπει να του μάθει κάτι ουσιώδες και το τρίτο, για να του δείχνει διαρκώς τρυφερότητα και αγάπη, όση δουλειά κι αν έχει εκείνη! Ο άγγελος εξέτασε το πρότυπο της μητέρας πιο προσεκτικά. - Κι αυτό τι είναι; - Ένας μηχανισμός αυτοθεραπείας. Δε θα έχει χρόνο να αρρωσταίνει, θα πρέπει να ασχολείται με το σύζυγό της, με τα παιδιά, με το σπίτι. - Νομίζω ότι πρέπει να ξεκουραστείτε λίγο, Κύριε, είπε ο άγγελος. Και να επιστρέψετε στο κλασικό πρότυπο με τα δύο χέρια, τα δύο μάτια, κ.λπ. Ο Θεός συμφώνησε με τον άγγελο. Αφού ξεκουράστηκε, μεταμόρφωσε τη μητέρα σε κανονική γυναίκα. Εξομολογήθηκε όμως στον άγγελο: - Χρειάστηκε να της δώσω μια τόσο δυνατή θέληση, ώστε να νομίζει ότι θα έχει έξι χέρια, τρία ζευγάρια μάτια και ικανότητα αυτοθεραπείας. Αλλιώς, δε θα καταφέρει να εκπληρώσει το καθήκον της. Ο άγγελος την εξέτασε από κοντά. Κατά τη γνώμη του, αυτή τη φορά ο Θεός είχε επιτύχει. Ξαφνικά όμως πρόσεξε ένα λάθος: - Αδειάζει. Αναρωτιέμαι, Κύριε, μήπως βάλατε ξανά υπερβολικά πολλά πράγματα σε αυτό το πρότυπο μητέρας. - Δεν αδειάζει. Αυτό ονομάζεται δάκρυ. - Και σε τι χρησιμεύει; - Για να δείχνει χαρά, λύπη, απογοήτευση, πόνο, θυμό, ενθουσιασμό.
- Κύριε, είστε μεγαλοφυΐα! αναφώνησε ο άγγελος. Ακριβώς αυτό ήταν που έλειπε, για να συμπληρωθεί το πρότυπο. Ο Θεός πρόσθεσε με ύφος μελαγχολικό: - Δεν το έβαλα εγώ. Όταν συναρμολόγησα όλα τα μέρη, το δάκρυ εμφανίστηκε από μόνο του. Ο άγγελος συγχάρηκε πάλι τον Παντοδύναμο κι έτσι δημιουργήθηκαν οι μητέρες.
Πάολο Κοέλιο
Αγαπητοί προσκεκλημένοιΕίμαι εδώ σήμερα, έχοντας αναλάβει έναν από τους δυσκολότερους ρόλους της καριέρας μου ,να σας μιλήσω για τη Μάνα, για την καταλυτική δύναμη που κρύβει η χωρίς όρια και όρους αγάπη της, αυτή η αγάπη η φωλιασμένη στην τρυφερή καρδιά της, την καρδιά που χωράει όλη την ανθρωπότητα και για την αστείρευτη προσφορά της. Και πρέπει να ομολογήσω ότι αισθάνομαι μεγάλη αμηχανία γιατί βρίσκομαι μπροστά σε τόσες πολλές άξιες μάνες, μανούλες φορτωμένες με του κόσμου τις εμπειρίες, γυναίκες που σίγουρα πόνεσαν, έκλαψαν, γέλασαν για τα παιδιά τους, γυναίκες που ξέρουν τι σημαίνει στοργή, θυσία, προσφορά, ανιδιοτέλεια, υπομονή, αξιοπρέπεια, περηφάνια, και αγάπη.
Γι αυτό και προτίμησα να ξεκινήσω με μια τόσο δυνατή εξήγηση της φύσης και του άφθαρτου υλικού απ’ το οποίο έχει πλαστεί η μάνα ,όπως την παρουσιάζει ο συγγραφέας Πάολο Κοέλιο
Σ΄ ένα κόσμο όπου όλα αλλάζουν με ιλιγγιώδη ρυθμό κι όπου το ουσιαστικό δίνει συχνά τη θέση του στο εφήμερο και επιφανειακό, η αγάπη της μητέρας προβάλλει ως μοναδική διαχρονική αξία που αδιαφορεί και υπερβαίνει τις αλλαγές των κοινωνιών, τις αλλαγές των ίδιων των ανθρώπων και αναδεικνύεται σε αιώνιο σύμβολο ζωής.
Απ’ αυτή την αγάπη πηγάζει και η ακατάλυτη δύναμή της , μια δύναμη που ανατρέπει το προσδοκώμενο, που υπερβαίνει συχνά τα κοινά ανθρώπινα όρια που πολεμά τη μοίρα, που αντιστρέφει τους φυσικούς νόμους
Αυτή τη μητέρα – σύμβολο, αυτή τη μητέρα του κόσμου, τη μητέρα του χθες, του σήμερα και του αύριο, την καθημερινή μητέρα, τη δικιά μας μάνα, θα τραγουδήσουν οι χορωδίες και τα μουσικά σύνολα του σχολείου μας
Θυμόμαστε και τιμάμε τη μάνα της θρησκείας (και τη μάνα Παναγιά, αλλά και τη μάνα του ληστή), τη μάνα της ιστορίας ( την ηρωίδα Σπαρτιάτισσα, την Μικρασιάτισσα, αυτή της Πίνδου, την άλλη της Κατοχής και κείνη του Εμφυλίου, αλλά και τη χαροκαμένη Κύπρια ) και πάνω απ’ όλα τη μάνα της καθημερινότητας, δηλαδή τη μάνα της πόλης και της υπαίθρου, την εργαζόμενη ή όχι , την αγρότισσα, τη διανοούμενη, την επιχειρηματία, τις μανάδες των μαθητών, τις μανάδες των ναρκομανών, τις πολύτεκνες μάνες, τις ανάδοχες μάνες ,τις άγαμες μητέρες, τις μάνες των παιδιών που υποσιτίζονται ή που πεθαίνουν από την έλλειψη ενός εμβολίου, τις μάνες μας που γέρασαν αλλά και αυτές που …έφυγαν. Τιμάμε γενικά τη Μάνα – Κουράγιο.
Κάθε μια από τις παραπάνω περιπτώσεις χωριστά και όλες μαζί στο διάβα του χρόνου έχουν να μας αποκαλύψουν τον άρρηκτο δεσμό με τα παιδιά τους. Πρόκειται για ένα δεσμό παράξενο αν παρακολουθήσει κανείς τις διάφορες φάσεις του.
Για το μικρό παιδί η μάνα είναι το κέντρο του κόσμου και η προσφορά της δεδομένη.
Για τον έφηβο η λατρεμένη αυτή φιγούρα γίνεται ο αντίπαλός του, ο δέσμιός του και αγωνίζεται να απορρίψει την αυθεντία της. Πάντως σ’ αυτή δοκιμάζει τις νέες ιδέες του και τους διάφορους τρόπους συμπεριφοράς.
Κι όταν έρχεται η ώρα να φύγει μακριά, να σπουδάσει, να κάνει δική του οικογένεια να πετύχει ή να αποτύχει κοινωνικά, οικονομικά επαγγελματικά ή προσωπικά η μάνα είναι το σταθερό στήριγμα, η αέναη πηγή αγάπης.
Το παιδί έχει ανάγκη από τη μάνα –πρότυπο. Την τοποθετεί σ’ ένα υψηλό βάθρο. Έχει ανάγκη να την θαυμάζει, να την καμαρώνει.
Την θέλει να συγκεντρώνει όλου του κόσμου τις αρετές, ευγένεια, καλοσύνη, ήθος, νοικοκυροσύνη. Αλλά προπαντός τη θέλει ήρεμη και καλοσυνάτη, γελαστή και αισιόδοξη, δυνατή και αποφασιστική. Μη φανταστείτε όμως ότι τα παιδιά αποζητούν την τελειότητα, την απόλυτη τάξη, την απόλυτη καθαριότητα, την απόλυτη υπομονή και ανοχή. Τα παιδιά, σαν τα σπουργιτάκια, ζητούν μια ήρεμη φωλίτσα για να μεγαλώσουν. Έχουν ανάγκη από πρότυπα που θα τα φυλάξουν καλά μέσα στην ψυχή και στο μυαλό τους και αυτά τα πρότυπα θα επηρεάσουν την πορεία της ζωής τους και τις επιλογές τους.
Μάνες παρούσες και απούσες μάνες του κόσμου εμείς που η καρδιά μας χτυπά δυνατά από λαχτάρα για το παρόν και το μέλλον των παιδιών μας, για το παρόν και το μέλλον όλης της ανθρωπότητας να ξέρετε πως αυτοί οι κτύποι είναι που κρατούν την ανθρωπότητα ζωντανή, σε εγρήγορση και της επιτρέπουν να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Να ξέρετε ότι κρατάμε το μέλλον στα χέρια μας κι έχουμε την ελπίδα στην καρδιά μας γιατί είμαστε η μόνη Αλήθεια
Μόνο οι λαοί με ικανές μάνες ευδοκιμούν.» είπε ο Γκαίτε. «Όταν σ’ ένα λαό καταπέσει η μητρότητα, σε τίποτε δεν ωφελεί όλη η άλλη παιδεία. Η κατάπτωση της μάνας είναι η δύση και η παρακμή ενός λαού». Και μεις δεν θα το επιτρέψουμε, γιατί είμαστε η ΑΛΗΘΕΙΑ
Μάνα, μητέρα, μανούλα, μαμά
Όπως και να σε πω, είσαι εσύ.
Εσύ, που μου μετάγγισες τη ζωή,
Εσύ που μου ζωγράφισες τη ζωή.
Και σ’ ευχαριστώ για κάθε της χρώμα:
Για το πράσινο της ελπίδας και το γαλανό της γαλήνης,
Για το πορφυρό της αγάπης και το κόκκινο της ζεστασιάς,
Για το ροζ των ονείρων και το μοβ της γνώσης,
Για το γκρίζο της θλίψης και για το λευκό της χαράς!»