Ανθέμια 2010
{gallery}simpleImageGallery/anakoinoseis/anthemia2010{/gallery}
Με του Μαγιού τις μυρωδιές
{gallery}simpleImageGallery/anakoinoseis/me_tou_magiou{/gallery}
Σεμινάρια
{gallery}simpleImageGallery/anakoinoseis/seminaria2010{/gallery}
Δραστηριότητα: «Η αρχιτεκτονική της λάσπης»
Κτίσματα από ωμόπλινθους (πλίθρες) στην περιοχή του Αγρινίου.
Καταγραφή και μελέτη κτισμάτων, κατασκευασμένων από χώμα και νερό που «επιμένουν»
να στέκονται όρθια.
Συμμετέχοντα τμήματα: Γ1, Γ2, Γ3 Γυμνασίου
Υπεύθυνοι καθηγητές
Κ. Α. Κολοβός , ΠΕ 02
Δ. Α. Κουτσονίκας, ΠΕ 02
ΑΓΡΙΝΙΟ 2010
Κτίσματα από ωμόπλινθους (πλίθρες) στην περιοχή του Αγρινίου.
Καταγραφή και μελέτη κτισμάτων, κατασκευασμένων από χώμα και νερό που «επιμένουν»
να στέκονται όρθια.
Συμμετέχοντα τμήματα: Γ1, Γ2, Γ3 Γυμνασίου
Υπεύθυνοι καθηγητές
Κ. Α. Κολοβός , ΠΕ 02
Δ. Α. Κουτσονίκας, ΠΕ 02
ΑΓΡΙΝΙΟ 2010
Το θέμα ξεκίνησε από κάποιαν ειρωνεία (κι απορία μαζί) που διακρίναμε πέρυσι, όταν κάποιος τελειόφοιτος δήλωσε (και εισήλθε τελικά) στη Σχολή Μηχανικών «Τμήμα Επιστήμης των Υλικών» στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Δεν έχουν εξοικειωθεί ούτε τα παιδιά ούτε και μερικοί εκπαιδευτικοί με τις νέες απαιτήσεις, στις σχολές που δημιουργούνται, στις νέες τεχνολογίες .
Έτσι βρήκαμε αφορμή, οι καθηγητές Κ.Α. Κολοβός (ΠΕ 02) και Δ. Κουτσονίκας (ΠΕ 02) να συζητήσουμε στις τάξεις μας τι εννοούμε όταν λέμε «ύλη», «υλικά» κι αρχίσαμε με μερικά ερωτήματα, πχ «Από ποια υλικά μπορεί να είναι κατασκευασμένο ένα έργο τέχνης».
Οι μαθητές εξεπλάγησαν με τον πλούτο των υλικών που χρησιμοποιεί κάθε πολιτισμός .
Πέτρα, χώμα ψημένο (terra cotta), ξύλο, καλάμια, κόκκαλα ζώων, ελεφαντόδοντο, δέρμα,
μέταλλα πολύτιμα και γυαλί κλπ.
Τότε τους μιλήσαμε για τη σημασία ενός κοινού και πάμφθηνου υλικού, του χώματος .
Το οποίο, όταν συνδυαστεί με το νερό και τη φωτιά , τότε δημιουργείται ένα από τα πιο σταθερά στο χρόνο υλικά. Η οπτή γη, η terra cotta, τα τούβλα ( οι οπτόπλινθοι), τα κεραμίδια, τα κάθε είδους κεραμεικά.
Ήταν όμως αδύνατον να πιστέψουν ότι υπήρξαν (και υπάρχουν ακόμα) κτήρια, κατασκευές σ’ όλο τον κόσμο από ωμή γη, από ωμόπλινθους, από άψητο χώμα. Και πράγματι στη περιοχή του Αγρινίου τους περασμένους αιώνες, στην τουρκοκρατία συγκεκριμένα, μόνο τα σπίτια των εύπορων, τ’ αρχοντικά, τα σεράγια ήταν κατασκευασμένα από πέτρα ή ψημένα τούβλα ( οπτόπλινθους) . Οι κατοικίες των φτωχών , τα υποστατικά στον κάμπο, οι αποθήκες ήταν από πλίνθους άψητους .
Φωτογραφίσαμε αυτά που έχουν απομείνει .
«Φύλαξε με από νερό να σε φυλάξω από σεισμό» έλεγαν οι παλιοί ότι τους έλεγαν εκείνα τα σπίτια. Πράγματι οι αντοχές των ωμόπλινθων στους σεισμούς, ειδικά αν συνδυαστούν με ξυλοδεσιές είναι μεγάλες. Όταν όμως έμπαινε νερό στο σπίτι, αυτό το υλικό αποσαθρωνόταν κι έπεφτε.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Έπαιρναν χώμα, ειδικό κοκκινόχωμα. Ακόμη και τώρα υπάρχει περιοχή έξω από το Αγρίνιο, τα Κοκκινοπήλια . Ανακάτευαν το χώμα με χαλικάκια και άχυρο (ως συνδετικό υλικό) και προσέθεταν συγκεκριμένη ποσότητα νερού και όλο το μείγμα το «έδερναν», το δούλευαν δηλαδή πολλές ώρες κυρίως με τα πόδια, όπως πατάμε τα σταφύλια. Με το σφιχτό αυτό «ζυμάρι» γέμιζαν καλούπια σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου διαστάσεων 40Χ20Χ20 εκατοστών περίπου, σαν τους σημερινούς τσιμεντόλιθους .
Το ξεκαλούπωναν και το άφηναν να ξεραθεί, όχι όμως και να «σκάσει».
Μ’ αυτές τις πλίθες, τους ωμόπλινθους, χτίζανε τα σπίτια τους, τις αποθήκες κ.τ.λ.
Συνδύαζαν μερικές φορές τους ωμόπλινθους με πέτρες (σαν αγκωνάρια, υπέρθυρα, παραστάδες στις πόρτες κ.λ.π.) και με ξυλοδεσιές.
[Πάντοτε φυσικά, τα θεμέλια ήταν πέτρινα. Δε μπορεί το χώμα να στηριχτεί μέσα στο χώμα και στην υγρασία).
Υπάρχουν μαρτυρίες ότι προσέθεταν και ορισμένα άλλα υλικά, «μυστικά» για το κάθε τεχνίτη.
Σίγουρα κάποιοι πέρναγαν απέξω τον τοίχο με κάποιο συστατικό από το γάλα, κόλλα καζεΐνης, πράγμα που συμβαίνει και σήμερα σε εντελώς διαφορετικούς πολιτισμούς, όπως στη σύγχρονη Φινλανδία κ.α.
Σήμερα, αιώνες μετά ,μερικά τέτοια κτίσματα υπάρχουν ακόμα. Σε άλλες περιοχές του κόσμου που δεν έχει καθόλου υγρασία διατηρούνται πλινθόκτιστα κτήρια χιλιάδες χρόνια.
Ένα κέρδος απ’ όλη αυτή τη δραστηριότητα για τα παιδιά ήταν το ότι άρχισαν να «βλέπουν» πολλά πράγματα . Πράγματα που είναι μπροστά μας . Περνάμε κάθε μέρα δίπλα τους κι όμως δεν συνειδητοποιούμε ότι υπάρχουν.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ
«Εντός σχεδίου» ερείπιο πλινθόκτιστης κατοικίας στο Αγρίνιο
Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας αυτής, το παρακάτω κτίσμα έπεσε μετά από μια σφοδρή νεροποντή. Διακρίνονται οι πέτρες που κατά καιρούς είχαν προστεθεί για ενίσχυση.
Πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση κατοικίας-υποστατικού στο κάμπο του Αγρινίου. Το κτίσμα αυτό κατοικείται κατά τους θερινούς μήνες, ακόμη. Περιέχει όλα τα δυνατά οικοδομικά υλικά. Ωμή πλίνθο, τούβλα, ξυλοδεσιές, πέτρες, απλό σκυρόδεμα (μπετόν) και οπλισμένο σκυρόδεμα (μπετόν αρμέ), τσιμεντόλιθους.
Ερείπιο στη θέση «Γιαννούζι» Αγρινίου
Αυτή είναι η ωμή πλίνθος. Δεξιά διακρίνεται αυτό που κάποτε ήταν η καπνοδόχος του τζακιού. Φυσικά από πέτρες.
Στον Άγιο Κωνσταντίνο Αγρινίου. Το κτήριο κατοικείται κανονικά.